Κοινοτικό Σήμα και Διαδικασία Κατοχύρωσης

Η Κατοχύρωση Κοινοτικού ή Ευρωπαϊκού Σήματος γίνεται με μία αίτηση σ’ όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Σήμα Ευρωπαϊκής Ένωσης κατοχυρώνεται με μία αίτηση και με εφ’ άπαξ καταβολή ενός ευρωπαϊκού τέλους κατοχύρωσης  σ’ ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, άρα και στην Ελλάδα. Κατοχυρώνοντας το Κοινοτικό Σήμα, αυτό έχει πλέον μία έντυπη αποτύπωση των δικαιωμάτων αποκλειστικής προστασίας, εύκολα διαπραγματεύσιμη και εμπορεύσιμη.

Τα οφέλη της καταχώρησης κοινοτικού σήματος

• Μία μόνο ηλεκτρονική υποβολή καταχώρισης, σε μία γλώσσα, ισχύει σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.
• Το κοινοτικό σήμα παρέχει στον ιδιοκτήτη του σήματος αποκλειστικά δικαιώματα σε όλα τα υφιστάμενα και μελλοντικά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με χαμηλό κόστος.
• Το σήμα μπορεί να κατοχυρωθεί σε μια αγορά 500 περίπου εκατομμυρίων καταναλωτών.
• Το σήμα της ΕΕ ισχύει για 10 χρόνια και μπορεί να ανανεώνεται επ’ αόριστον, για περίοδο 10 ετών κάθε φορά που ανανεώνεται.

Οι ιδιαιτερότητες που έχει η κατοχύρωση κοινοτικού σήματος είναι οι εξής:

α. Η απόκτηση, η λειτουργία του, οι εξουσίες που πηγάζουν απ’ αυτό, η προστασία του, η λήξη του, όλα ρυθμίζονται ενιαία από τον Κοινοτικό Κανονισμό και όχι από το εκάστοτε εθνικό δίκαιο.

β. Παράγει αυτομάτως τα ενιαία τα αποτελέσματά του σε όλη την επικράτεια της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα εξαίρεσης κάποιου κράτους μέλους. Δηλαδή δεν μπορεί ο δικαιούχος ενός κοινοτικού σήματος να παραιτηθεί του σήματος αναφορικά με ένα μόνο κράτος μέλος.

γ. Ένα κοινοτικό σήμα μπορεί να συνυπάρχει με ένα προγενέστερο εθνικό σήμα, εφόσον οι φορείς του εθνικού σήματος δεν αντέδρασαν στην κατοχύρωση του κοινοτικού σήματος.

Το κοινοτικό σήμα κατοχυρώνεται με σχετική αίτηση που κατατίθεται σε οποιαδήποτε επίσημη γλώσσα της Ευρωπαίκής Ένωσης, στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας. Η διαδικασία κατοχύρωσης περιλαμβάνει μία σειρά από επιμέρους στάδια, τα οποία ακολουθούνται τυπικά από την Κοινοτική Επιτροπή, η δε προστασία του παρέχεται από την ημερομηνία δημοσίευσης της καταχώρισης του σήματος στο μητρώο κοινοτικών σημάτων.

Ι. Νομικός προέλεγχος διαθεσιμότητας για το κοινοτικό σήμα

Πριν την υποβολή αίτησης κατοχύρωσης κοινοτικου σηματος, κρίσιμο είναι προηγουμένως να έχει διενεργηθεί ένας ενδελεχής νομικός προέλεγχος, προκειμένου να ελεγχθεί εάν το σήμα ευρωπαϊκής ένωσης είναι διαθέσιμο προς κατοχύρωση ή όχι. Επειδή σ’ όλα τα εμπορικά σήματα, άρα και στα κοινοτικά σήματα, ισχύει η αρχή της χρονικής προτεραιότητας, θα πρέπει το κοινοτικό σήμα που θέλει να κατοχυρώσει ο αιτών να μην ομοιάζει ηχητικά/εννοιολογικά με προγενέστερο ευρωπαϊκό ή μη εμπορικό σήμα, όταν φυσικά αφορά στο ίδιο προϊόν/υπηρεσία. Εδώ κρίσιμο είναι να σημειωθεί ότι ο νομικός προέλεγχος διαθεσιμότητας θα πρέπει να διενεργηθεί από έναν έμπειρο δικηγόρο στις κατοχυρώσεις σημάτων σ’ όλα τα επίπεδα προστασίας ενός σήματος, δηλ. το εθνικό, το ευρωπαϊκό και το διεθνές (εφόσον είναι κατοχυρωμένο διεθνώς για ευρωπαϊκές χώρες), ώστε να μην εγερθούν αντιρρήσεις από προγενέστερους δικαιούχους παραπλήσιων εθνικών ή διεθνών σημάτων.

ΙΙ. Κόστος κατοχύρωσης Κοινοτικού σήματος

Υπάρχουν τρία  είδη κοινοτικών σημάτων: ατομικά σήματα, σήματα πιστοποίησης και συλλογικά σήματα.

Το ατομικό σήμα διακρίνει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες μιας συγκεκριμένης εταιρίας από τα προϊόντα και τις υπηρεσίες άλλης εταιρίας. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι το ατομικό σήμα πρέπει να ανήκει σε ένα και μόνο πρόσωπο: τα ατομικά σήματα μπορούν να ανήκουν σε ένα ή περισσότερα νομικά ή φυσικά πρόσωπα. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν περισσότεροι αιτούντες. Το βασικό τέλος για την αίτηση ατομικού σήματος ξεκινά από 850,00 ευρώ.

Τα συλλογικά σήματα διακρίνουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες ομίλου εταιρειών ή μελών ένωσης από τα προϊόντα και τις υπηρεσίες των ανταγωνιστών τους. Τα συλλογικά σήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στα προϊόντα ή στις υπηρεσίες που παρέχονται με το συλλογικό σήμα. Πολύ συχνά χρησιμοποιούνται για την ταυτοποίηση προϊόντων που έχουν κοινό ένα ορισμένο χαρακτηριστικό. Αίτηση για συλλογικό σήμα μπορούν να καταθέσουν μόνον ενώσεις κατασκευαστών, παραγωγών, παρόχων υπηρεσιών ή εμπόρων, καθώς και νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου. Το τέλος της αίτησης καταχώρισης συλλογικού σήματος είναι 1.500,00 ευρώ.

Τα σήματα πιστοποίησης καθιερώνονται στο EUIPO από την 1η Οκτωβρίου του 2017. Τα σήματα πιστοποίησης είναι ένα νέο είδος σήματος σε επίπεδο ΕΕ, παρότι υπάρχουν ήδη στα εθνικά συστήματα εδώ και αρκετά χρόνια. Τα σήματα πιστοποίησης δηλώνουν ότι τα προϊόντα ή υπηρεσίες πληρούν τις απαιτήσεις πιστοποίησης ενός ιδρύματος ή οργανισμού πιστοποίησης· αποτελούν σημεία ελεγχόμενης ποιότητας. Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, συμπεριλαμβανομένων των οργανισμών, αρχών και φορέων δημοσίου δικαίου, μπορεί να υποβάλει αίτηση για σήματα πιστοποίησης της ΕΕ υπό την προϋπόθεση ότι το εν λόγω πρόσωπο δεν ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα που περιλαμβάνει την παροχή του είδους των προϊόντων ή υπηρεσιών που πιστοποιούνται. Το τέλος της αίτησης καταχώρισης σήματος πιστοποίησης είναι 1.500,00 ευρώ.

Το ύψος των τελών του ατομικού κοινοτικού σήματος είναι 850 ευρώ για την πρώτη κλάση, +50 ευρώ για τη δεύτερη κλάση και +150 ευρώ για κάθε επόμενη κλάση πλην των δύο πρώτων (δεν υποκεινται σε ΦΠΑ λόγω ενδοκοινοτικής συναλλαγής) και αφορά αυτομάτως όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα ως άνω τέλη κατατίθενται απευθείας σε λογαριασμό του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας στο εξωτερικό.